خیلیها نقطهی شروع شکلگیری عزت نفس در وجود انسانها را پذیرش شکستها به جای ملامت و شکنجهی بیپایان خویش میبینند. قدردان ارزش وجودی خویش بودن، یک عادت ذهنی و قرارداد درونیست که نمیتوان به آن تظاهر کرد. بلکه باید آن را پروراند، آموزش داد و به پیش راند.
این استراتژیها به شما برای قدم گذاشتن در راه داشتن عزت نفسی قویتر کمک میکنند:
۱. تو آدم خوبی هستی!
این جمله، یا جملاتی با همین مضمون که به دل شما مینشینند، چیزیست که باید هرروز در آینه به خودتان بگویید. ممکن است این کار به نظرتان مسخره و حتی احمقانه بیاید، اما خوب است بدانید تاثیرگذاری حرف زدنهای مثبت با خود به هیجوجه احمقانه نیست. در سال ۲۰۱۵ پژوهشی روی ۲۴۰۰ نوجوان انجام شد که نشان داد این استراتژی به ویژه در سالهای نوجوانی که افراد در شکاکترین حالت نسبت به عزت نفس و ارزش وجودی خویش هستند تا چه حد مثبت و تاثیرگذار بوده و از بروز اضطراب و افسردگی در آنها پیشگیری کرده است.
نقاط قوتتان را هرروز به خودتان یادآوری کنید. شما برای والدینتان فرزند خوبی هستید. همسر خوبی هستید. دانشآموز و دانشجوی خوبی هستید. کارتان را دوست دارید و در آن موفق هستید. چه اهمیتی دارد اگر در برخی موقعیتهای اجتماعی عجیب و غریب ظاهر میشوید یا به آن اندازهای که میخواهید در کارتان عالی نیستید؟ هیچکس کامل نیست و همین کامل نبودنها و رشد کردنهاست که زندگی را هیجانانگیز میکند.
۲. مهم نیست اگر دیگران با تو موافق نیستند.
واقعیت تلخ آن است که عزت نفس هیچ ارتباطی با تایید دیگران ندارد. عزت نفسی که بر پایهی تایید و تمجید دیگران بنا شده باشد خانهای پوشالیست که به راحتی فرو میریزد. این روزها شبکههای اجتماعی تبدیل به تلهای شدهاند که عزت نفس ما را مشروط به تایید و تحسین دیگران کردهاند. نتایج پژوهشی در سال ۲۰۱۴ در دانشگاه هیوستون نشان میدهد آدمها هرچه زمان بیشتری در فیسبوک میگذرانند بیشتر علائم افسردگی از خود بروز میدهند. چرا؟ به دلیل مقایسههایی که با زندگی دیگران در ذهنشان شکل میگیرد. این یکی دائم در حال مسافرت و عشق و حال است. آن یکی هرروز لباس میخرد. این مقایسهها باعث میشود عزت نفس ما متکی بر شرایط خودمان نباشد.
۳. ارزشهای وجودی خودتان را بشناسید.
مقایسههای فردی با دیگران (هنرمندان و افراد مشهور) هم کمک چندانی به تقویت عزت نفس شما نمیکند. اینکه ارزش خودتان را بشناسید و قدر خودتان را برای آنچه هستید بدانید – نه آنچه در ذهنتان باید باشید و نیستید – کار آسانی نیست. در این راه شاید بتوانید از یک مشاور و تراپیست خوب برای بهتر دیدن مسیر کمک بگیرید. ولی یکی از کارهایی که باید در شروع راه انجام دهید این است که بفهمید به چه چیزهایی ارزش میدهید و چه چیزهایی برایتان از بقیه مهمترند. عزت نفس وقتی به وجود میآید که آنطوری زندگی کنید که مطابق با ارزشهایتان باشد.